Polskie prawo jest stosunkowo mało liberalne w wielu obszarach życia społecznego. Nie jest to jednak wyłącznie polska domena. Stąd w teorii prawa ukuło się sformułowanie przestępstwa bez ofiary. Oznacza ono, że czyn zabroniony nie pozwala zidentyfikować ofiary, a nawet osoby, której dobra były nienaruszone. W wielu przypadkach możliwe jest uniknięcie kary, ale konieczny jest sprawny adwokat. Prawo karne nie ma wielu przykładów przestępstw bez ofiar. Niemniej należy oczekiwać, że z czasem rozpocznie się dyskusja nad liberalizacją prawa.
Przestępstwo bez ofiar – najbardziej znane przypadki
Jak się wydaje, najbardziej znanym przypadkiem jest posiadanie niewielkiej ilości narkotyków. Ofiary można upatrywać w podatnikach, którzy będą płacili za leczenie osób uzależnionych. Niemniej jeżeli narkotyki były zażywane okazjonalnie, to nie ma przesłanek, aby narkotyki były karane w przeciwieństwie do bardziej uzależniających używek o podobnych albo gorszych konsekwencjach zdrowotnych (np. alkohol czy tytoń). Nielegalne narkotyki zwiększają również aktywność grup przestępczych. Niemniej kodeks karny trafnie przewidział, że niewielka ilość narkotyków nie jest szkodliwa. Jednak adwokat musi podkreślić niewielką szkodliwości czyny czy brak ofiar.
Za inne przypadki przestępstwa bez ofiar można uznać nudyzm, nagość publiczną czy pijaństwo publiczne. W tych przypadkach potencjalną ofiarą jest moralność publiczna. Możliwe jest również, że ustawodawca oczekuje, że prawo będzie miało element prewencyjny. Wydaje się jednak, że kary przewidziane przez prawo są nieadekwatne do czynu.
Ponadto ustawodawca zakazał kuplerstwa czy kazirodztwa. Za kuplerstwo można uznać zachowanie polegające na wynajęciu lokalu w celu uprawiania prostytucji. Niemniej wymagałoby to od właściciela lokalu ponadprzeciętnej kontroli zachowania osoby, która wynajmuje lokal. Jednocześnie skoro prostytucja jest dozwolona, to pojawia się pytanie o zasadność takiego prawa.
W Stanach Zjednoczonych dość długo trwała dyskusja nad legalnością nakazu zapinania pasów w kontekście przestępstwa bez ofiar. W Polsce również niektórzy publicyści wskazywali na niezasadność takiego prawa.
W sprawach o znamionach przestępstwa bez ofiar pomoże adwokat
Należy pamiętać, że mimo rozważań teoretycznych i dyskusji dalej powyższe czyny są zakazane. Każdy adwokat podkreśli łacińską maksymę: dura lex, sed lex (twarde prawo, ale prawo). Niemniej należy pamiętać, że podkreślenie niskiej szkodliwości czynu stanowi podstawę do obniżenia kary, a nawet zawieszenia postępowania.
Konieczny jest jednak doświadczony adwokat. Prawo karne w wielu przypadkach przewiduje niższe kary, ale też praktyka w wyrokach sądów może okazać się inna (mniej albo korzystniejsza dla oskarżonego). Jeżeli jesteśmy osądzeni o czyn, który był zabroniony, ale nie widzimy ofiar naszego zachowania, pomoże nasza kancelaria adwokacka.
Wskażemy na potencjalne drogi obrony czy uwypuklimy okoliczności łagodzące, które powinny przyczynić się do sukcesu. Wiemy, że zawód prawnika polega nie tylko na realizacji usług, ale również na zapewnieniu klientom pełnej informacji i niezbędnej wiedzy do oceny naszych usług.
